book cover

Ślachta : historie z podlasko-mazowieckiego pogranicza

Falkowski, Maciej, Wydawnictwo Czarne

Year of publication: 2024.

Falkowski, Maciej (1978- ), Formy autobiograficzne, Postawy, Regionalizm, Rodzina, Społeczności lokalne, Szlachta drobna, Świadomość społeczna, Tożsamość narodowa, Życie codzienne, Mazowsze, Podlasie, Reportaż, 1401-1500, 1501-1600, 1601-1700, 1701-1800, 1801-1900, 1901-2000, 2001-

Author
Falkowski, Maciej
Wydawnictwo Czarne
Title
Ślachta : historie z podlasko-mazowieckiego pogranicza
ISBN
ISBN 978-83-8191-874-9 (oprawa miękka)
Place of publication
Wołowiec :
Publishing house
Wydawnictwo Czarne,
Year of publication
2024.
Issue number
Wydanie I.
Volume
261, [3] strony :
Dimensions
20 cm.
Series
Sulina
Additional information
Bibliografia, netografia na stronach 251-[256].
Object passwords
Falkowski, Maciej (1978- )
Formy autobiograficzne
Postawy
Regionalizm
Rodzina
Społeczności lokalne
Szlachta drobna
Świadomość społeczna
Tożsamość narodowa
Życie codzienne
Mazowsze
Podlasie
Reportaż
1401-1500
1501-1600
1601-1700
1701-1800
1801-1900
1901-2000
2001-
Summary
Nie byli ani chłopami pańszczyźnianymi, ani panami – przez wieki żyli i pracowali na swoim, mimo zmieniającej się władzy. To właśnie drobna szlachta zamieszkująca pogranicze Mazowsza i Podlasia. Maciej Falkowski pozwala nam zajrzeć do ich świata, a tym samym – spojrzeć na historię dziewiątnasto- i dwudziestowiecznej Polski z innej perspektywy. Gdy jako dziecko słuchałem opowieści babci, miałem wrażenie, że oglądam film. Widziałem „Ruskiego”, który w 1940 lub 1941 roku, grając na bałałajce, płoszył konie nad rzeczką Brok, i piękną lalkę, którą pewna Żydówka podarowała mojej prababci w zamian za przeprowadzenie przez granicę. Słyszałem świst kul, od których kilka lat później zapaliła się cała wieś, i jęki rannych żołnierzy w prowizorycznym szpitalu polowym urządzonym jesienią 1939 roku miejscowym kościele. Dopiero z biegiem lat te rozsypane obrazy zaczęły układać mi się w spójną całość – zapis historii trzech pokoleń prostych ludzi, żyjących w pierwszej połowie XX wieku na pograniczu Mazowsza i Podlasia. A potem pojawiła się świadomość, że tamte opowieści były osadzone nie tylko w kontekście historycznym, ale też lokalnym i że warto ten kontekst zrozumieć, opisać i pokazać innym. Regionu, który opisuję, posiłkując się historią rodzinną, nie ma na żadnej mapie. Istnieje w tożsamości i mentalności ludzi mieszkających w okolicach Zambrowa, Wysokiego Mazowieckiego i Łomży. Tam, gdzie Mazowsze miesza się z Podlasiem. O jego specyfice w znacznym stopniu zadecydowała jedna warstwa społeczna – drobna szlachta, w tutejszej gwarze „ślachta”, od wieków gospodarująca tu na swoim, fanatycznie przywiązana do własnej ziemi i Kościoła katolickiego, zamknięta w sobie i nieufna wobec świata zewnętrznego. To właśnie o niej i jej potomkach opowiada ta książka. Autor
020
%a 9788381918749
100
%a Falkowski, Maciej
245
%a Ślachta : %b historie z podlasko-mazowieckiego pogranicza /
250
%a Wydanie I.
260
%a Wołowiec : %b Wydawnictwo Czarne, %c 2024.
300
%a 261, [3] strony : %b mapa ; %c 20 cm.
490
%a Sulina
504
%a Bibliografia, netografia na stronach 251-[256].
520
%a Nie byli ani chłopami pańszczyźnianymi, ani panami – przez wieki żyli i pracowali na swoim, mimo zmieniającej się władzy. To właśnie drobna szlachta zamieszkująca pogranicze Mazowsza i Podlasia. Maciej Falkowski pozwala nam zajrzeć do ich świata, a tym samym – spojrzeć na historię dziewiątnasto- i dwudziestowiecznej Polski z innej perspektywy. Gdy jako dziecko słuchałem opowieści babci, miałem wrażenie, że oglądam film. Widziałem „Ruskiego”, który w 1940 lub 1941 roku, grając na bałałajce, płoszył konie nad rzeczką Brok, i piękną lalkę, którą pewna Żydówka podarowała mojej prababci w zamian za przeprowadzenie przez granicę. Słyszałem świst kul, od których kilka lat później zapaliła się cała wieś, i jęki rannych żołnierzy w prowizorycznym szpitalu polowym urządzonym jesienią 1939 roku miejscowym kościele. Dopiero z biegiem lat te rozsypane obrazy zaczęły układać mi się w spójną całość – zapis historii trzech pokoleń prostych ludzi, żyjących w pierwszej połowie XX wieku na pograniczu Mazowsza i Podlasia. A potem pojawiła się świadomość, że tamte opowieści były osadzone nie tylko w kontekście historycznym, ale też lokalnym i że warto ten kontekst zrozumieć, opisać i pokazać innym. Regionu, który opisuję, posiłkując się historią rodzinną, nie ma na żadnej mapie. Istnieje w tożsamości i mentalności ludzi mieszkających w okolicach Zambrowa, Wysokiego Mazowieckiego i Łomży. Tam, gdzie Mazowsze miesza się z Podlasiem. O jego specyfice w znacznym stopniu zadecydowała jedna warstwa społeczna – drobna szlachta, w tutejszej gwarze „ślachta”, od wieków gospodarująca tu na swoim, fanatycznie przywiązana do własnej ziemi i Kościoła katolickiego, zamknięta w sobie i nieufna wobec świata zewnętrznego. To właśnie o niej i jej potomkach opowiada ta książka. Autor
600
%a Falkowski, Maciej %d (1978- )
648
%a 1401-1500
648
%a 1501-1600
648
%a 1601-1700
648
%a 1701-1800
648
%a 1801-1900
648
%a 1901-2000
648
%a 2001-
650
%a Formy autobiograficzne
650
%a Postawy
650
%a Regionalizm
650
%a Rodzina
650
%a Społeczności lokalne
650
%a Szlachta drobna
650
%a Świadomość społeczna
650
%a Tożsamość narodowa
650
%a Życie codzienne
651
%a Mazowsze
651
%a Podlasie
655
%a Reportaż
710
%a Wydawnictwo Czarne
920
%a ISBN 978-83-8191-874-9 (oprawa miękka)